Từ cuối thế kỷ XVII gian giữa của đình được làm kéo dài về phía sau gọi là chuôi vồ, tạo nên kiểu chữ đinh. Đến thế kỷ XIX thì đình thường có thêm tòa tiền tế. Đình được xây theo thuật phong thủy, có ao hồ thiên nhiên và cho đúng thế tụ thủy. Kết cấu làm bằng gỗ lim chạm khắc trang trí cầu kỳ, lợp ngói mũi hài, 4 góc đầu đao cong vút, trên nóc có “ Lưỡng Long tranh châu”, sân đình lát gạch, trước sân có 2 cột cao vút, trên đỉnh có đặt 2 con nghê. Gian giữa thờ Thành Hoàng, trong đình có trống to để đánh vang theo nhịp ngũ liên thúc dục dân chúng về hội họp khi cần. Đình làng đã đi vào tiềm thức văn hóa của mỗi người Việt Nam.
Cây đa, bến nước, sân Đình
Đình bao nhiêu ngói, thương mình bấy nhiêu
- Đình làng Phượng Hoàng tọa lạc trên mảnh đất trung tâm của làng, theo nguyên tắc của thuật phong thủy, là nơi có thế tụ thủy, mảnh đất này các cụ gọi là cóc vàng, cua vàng, có người cho là Đình nằm trên bàn chân rồng, phía trước đình là cờ tiền( đường cái đình), phía sau có 2 cờ hậu, có cây đa ,bến nước, sân đình, có kết cấu kiến trúc như những ngôi đình Việt nam nói chung. Phía ngoài cổng đình có 2 câu đối ở 2 cột chính như sau:
1. Đình tiền Nga Lĩnh kỳ cổ tam thai tượng lai triều.
2. Cung hậu hoàng giang thủy lưu cửu khúc long già bão
- Đình làng thường để thờ Thần Thành Hoàng làng, gọi tắt là Thành Hoàng
Thành là cái thành, hoàng là cái hào bao quanh cái thành. Thành Hoàng là chỉ vị thần coi giữ, bảo trợ cho cái thành, thành hoàng thường là đàn ông. Theo phong tục Việt Nam, mỗi làng phụng sự 1 vị thành hoàng, nhưng cũng có làng thờ 2,3 vị hoặc 5,7 vị. Thành Hoàng là chủ thể cõi thiêng của làng có tính chất “hộ nước giúp dân, là biểu tượng tâm linh của dân làng và được gọi chung là Phúc thần.
Đình được xây dựng cũng vào năm Kỷ Tỵ nhưng cách năm xây dựng ngôi Đình hiện nay, ít nhất là 1 đến 3 hoặc 4 hoa giáp tí (1 hoa giáp tí =60 năm) so với năm Kỷ Tỵ (1929) là năm xây dựng ngôi đình bây giờ. Các tài liệu gốc, các sắc phong cũ không còn, nhưng trong lòng nhân dân thì ai cũng biết. Mặt khác, theo sử ký Phủ Cẩm giàng do Tri phủ Ngô Sĩ Liễn Lập năm 1932 thì xã Nga Trạm, thuộc Tổng Bằng Quân là nơi có 2 đình 1 chùa, trong đó đình Nga Hoàng thờ 3 vị thành hoàng là:
1. Nhất Lang đức thánh Hồng Bảo Quốc
2. Nhị Lang đức thánh Hồng Tuấn Đức
3. Tam Lang đức thánh Hồng Đốc Khánh
Thuộc Hùng triều 18, là những vị có công giúp vua Hùng xây dựng đất nước. Có lẽ đây là 3 vị vua cuối cùng của niên hiệu vua Hùng thứ 18 Hùng Duệ Vương ( 408-258 TCN).Tài liệu còn ghi rõ nhân dân Nga Hoàng có nghề đào đất đắp đê. Các câu đối trong đình cũng thể hiện thờ tự đời vua Hùng 18. Như bức đại tự “ HÙNG SƠN HIỂN TÍCH” hoặc câu đối đang treo ở cột gian tế: Bảo hộ Hùng triều tâm nhược nhất, tảo trừ Thục khấu lực duy tam (có nghĩa: Bảo vệ Hùng Triều muôn lòng như một, quét trừ giặc Thục sức gồm ba). Như vậy, Thành Hoàng đang thờ ở trong đình Phượng Hoàng thuộc loại Thượng đẳng thần
Từ khi có Đình làng, chính quyền và nhân dân ta lấy đó làm nơi hội họp, đình đám, sinh hoạt cộng đồng, thực thi hương ước, công phạt của làng….Nhưng từ nửa cuối thế kỷ 19, Thực dân Pháp xâm lược đô hộ nước ta, chúng quyết tâm đốt phá hết để dân không có nơi tụ tập, hội họp, bàn cách đấu tranh với chúng, nhất là vào các năm nhân dân thôn nhà hưởng ứng phong trào của các nghĩa quân Cần Vương đánh Pháp (1883-1888), đình là hội tụ quân sĩ, tổ chức chiến đấu chống kẻ thù. Đình bị đốt phá thì dân ta lại dựng lại Đình bằng tranh tre nứa lá để làm nơi sinh hoạt tín ngưỡng. Khi kinh tế có điều kiện, theo tâm nguyện của nhân dân, năm Kỷ Tỵ 1929 các gia đình ,dòng họ lại đóng góp tiền của để xây dựng lại ngôi đình này. Trải qua gần 90 năm, do lịch sử biến động và do sự tác hại của thời gian, môi trường ,mưa bão lụt lội, nên đình làng bị hư hỏng xuống cấp nhiều. Qua nhiều lần sửa chữa, nhưng phải đến năm 2013-2014 nhân dân thôn nhà mới trùng tu sửa chữa lớn và có được dáng vóc như ngày nay. Đình làng đã đón nhận nhiều lòng hảo tâm của các cá nhân, dòng họ, các hội, các ngành, các người con quê hương xa quê …đã đóng góp nhiều tiền của, vật chất, kỷ vật…phục vụ cho các hoạt động của Đình làng. Ngày 19/12/2007 Đình được UBND Tỉnh công nhận là “ Di tích lịch sử văn hóa nghệ thuật”Tổng diện tích Đình 861.7 m2 diện tích xây dựng 157.6 m2. Hàng năm địa phương mở hội Đình vào dịp giỗ tổ Vua Hùng 10/3 âm lịch, và cứ 5 năm lại mở hội lớn 1 lần.
Phòng Văn hóa - Xã hội